Przełomowe odkrycia w zakresie edycji genów przygotowują grunt pod skok w wysiłkach na rzecz przeciwdziałania wyginięciu, a naukowcy zamierzają przywrócić do 2028 r. wymarłe gatunki, takie jak dodo, mamut włochaty i tygrys tasmański.
Kolosalne nauki biologicznepionierska firma biotechnologiczna, przewodzi tej inicjatywie, opracowując technologię niezbędną do replikacji DNA wymarłych gatunków przy użyciu bliskich żyjących krewnych.
Firma Colossal Biosciences z siedzibą w Teksasie zebrał 235 milionów dolarów finansowanie swoich ambitnych projektów przeciwdziałania wymieraniu, przy wsparciu takich osobistości, jak Chris Hemsworth, Paris Hilton i Tony Robbins. Firma, której współzałożycielami są przedsiębiorca technologiczny Ben Lamm i genetyk z Harvardu, George Church, koncentruje się na ożywianiu gatunków poprzez identyfikowanie i edytowanie kluczowych „rdzeniowych” genów definiujących te zwierzęta.
Dodo i inne mogą odrodzić się do 2028 roku
Ben Lamm, dyrektor generalny Colossal, wskazał, że tygrys tasmański i dodo mogą pojawić się ponownie przed mamutem ze względu na ich krótszy okres ciąży. Ciąża mamuta włochatego trwa 22 miesiące, u tygrysa tasmańskiego trwa to zaledwie kilka tygodni, a u dodo około miesiąca.
Ta oś czasu pozwala Colossalowi potencjalnie ożywić jeden z tych gatunków na długo przed spodziewanym powrotem mamuta.
Oprócz wymierania Colossal także prowadzi wysiłki konserwatorskie. Firma niedawno założyła Fundację Colossal, zabezpieczając m.in dodatkowe 50 milionów dolarów na ochronę zagrożonych gatunków takie jak morświn vaquita i nosorożec biały północny.
Technologie opracowane w celu przeciwdziałania wymieraniu są udostępniane grupom zajmującym się ochroną przyrody, aby pomóc w ochronie gatunków i wzmocnieniu różnorodności biologicznej.
Jak i dlaczego ożywienie wymarłych gatunków może nam pomóc?
Odradzanie wymarłych gatunków, często nazywane wymieranieniesie ze sobą potencjalne korzyści dla nauki, ekologii, a nawet przyszłości ludzkości.
Wiele wymarłych gatunków odegrało kluczową rolę w swoich ekosystemach. Ich brak zakłócił naturalne procesy m.in drapieżnictwo, wypas i rozprzestrzenianie nasionco może prowadzić do załamania się ekosystemów. Ożywienie kluczowych gatunków mogłoby pomóc przywrócić równowagę tych ekosystemów i poprawić ich zdrowie.
Na przykład ponowne wprowadzenie mamuta włochatego lub zwierzęcia genetycznie spokrewnionego z tundrą arktyczną mogłoby pomóc w przywróceniu ekosystemów poprzez deptanie krzewów, umożliwiając rozkwit łąk, co z kolei pochłania dwutlenek węgla i spowalnia zmianę klimatu.
Wymieranie również może zwiększyć różnorodność biologicznąco ma kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowych ekosystemów. Różnorodność biologiczna zwiększa odporność na zmiany, takie jak zmiany klimatyczne, epidemie chorób i utrata siedlisk. Ożywienie wymarłych gatunków również daje ku temu szansę ponowne zasiedlenie zagrożonych lub poważnie zubożonych ekosystemówzwiększając ich złożoność i stabilność.
System AI AlphaFold 3 firmy Google podejmuje próbę zagadki molekuł
Przywrócenie tygrysa tasmańskiego (tylacyny) do jego naturalnego środowiska w Australii mogłoby pomóc w kontrolowaniu populacji gatunków inwazyjnych, ponieważ niegdyś odgrywał on rolę głównego drapieżnika.
The technologie edycji genów opracowane w celu przeciwdziałania wyginięciu mogą również przynieść korzyści w zakresie ochrony obecnie zagrożonych gatunków. Można zastosować te techniki genetycznie wzmacniać gatunki przed chorobami lub zmianami środowiskowymi, a nawet pozwolić im przystosować się do zmieniającego się klimatu.
Ludzie uczą się poprzez badanie, a wysiłki mające na celu przywrócenie wymarłych gatunków mogą prowadzić do przełomowych odkryć w genetyce, biologii i ekologii. Ożywiając wymarłe zwierzęta, naukowcy zyskają bezcenny wgląd w procesy ewolucyjne, adaptację gatunków i funkcjonowanie ekosystemów w przeszłości. To głębsze zrozumienie można zastosować, aby pomóc współczesnym gatunkom przetrwać w szybko zmieniającym się środowisku.
A co z nami?
Edycja genów w badaniach na ludziach jest w wielu krajach mocno ograniczona lub całkowicie nielegalna ze względu na połączenie względów etycznych, bezpieczeństwa i społecznych. Chociaż technologia taka jak CRISPR ma ogromny potencjał w leczeniu, a nawet wyleczeniu chorób genetycznych, istnieje kilka powodów, dla których pozostaje kontrowersyjna i regulowana.
Dlaczego edycja genów jest nielegalna w badaniach na ludziach?
Modyfikowanie ludzkiego genomu, szczególnie w sposób wpływający na przyszłe pokolenia (edycja linii zarodkowej), rodzi głębokie pytania etyczne. Wielu twierdzi, że może to prowadzić do niezamierzonych konsekwencji, takich jak „dzieci projektantów”, w których rodzice wybierają takie cechy, jak inteligencja, wygląd fizyczny czy zdolności sportowe. Może to pogłębić nierówności i stworzyć dylematy etyczne dotyczące tego, kim jest „idealny” człowiek.
Edycja genów niesie ze sobą ryzyko efekty poza celemgdzie niezamierzone części genomu mogą zostać zmienione. Błędy te mogą prowadzić do nieprzewidzianych problemów zdrowotnych, w tym możliwości pojawienia się nowych chorób lub szkodliwych mutacji. Długoterminowe skutki zmiany ludzkiego genomu, szczególnie w przypadku przyszłych pokoleń, są nadal w dużej mierze nieznane, co stwarza poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa.
Edycja genów linii zarodkowej wpływa nie tylko na jednostkę, ale także na przyszłe pokolenia, które nie mają możliwości wyrażenia zgody na te zmiany. Stwarza to poważny problem etyczny, ponieważ może prowadzić do niezamierzonych szkód lub znaczących zmian genetycznych w ewolucji człowieka, których nie można odwrócić.
Wielu bioetyków obawia się, że edycja genów do celów pozamedycznych może ożywić zdyskredytowane praktyki eugeniczne, w których stosuje się selektywną hodowlę lub inżynierię genetyczną w celu faworyzowania pewnych cech, co prowadzi do podziałów społecznych i dyskryminacji ze względu na „pożądaność” genetyczną.
Edycja genów, zwłaszcza u ludzi, to złożona i szybko rozwijająca się dziedzina. Rządy i organy regulacyjne wciąż zmagają się z tym, jak odpowiednio monitorować i kontrolować jego użycie, aby zapobiec nieetycznym praktykom lub niezamierzonym konsekwencjom. W większości miejsc wprowadzono prawa i regulacje mające na celu zapewnienie, że edycja genów u ludzi będzie prowadzona wyłącznie w bardzo rygorystycznych warunkach, jeśli w ogóle.
Nielegalne lub nieetyczne eksperymenty z edycją genów, takie jak przypadek chińskiego naukowca He Jiankui, który w 2018 r. edytował genomy bliźniaczek, wywołały oburzenie opinii publicznej. Incydenty te podważają zaufanie do społeczności naukowej i budzą obawy, że nieuregulowana edycja genów może zaszkodzić zdrowiu i bezpieczeństwu publicznemu.
Tak więc, choć edycja genów jest wielką obietnicą postępu w medycynie, istnieją ograniczenia prawne, które mają zapewnić, że wszelkie badania na ludziach będą zgodne z rygorystycznymi standardami etycznymi, priorytetowo traktują bezpieczeństwo i pozwolą uniknąć nieodwracalnych szkód dla przyszłych pokoleń lub całego społeczeństwa.
W ciągu najbliższych kilku lat stworzenia mogą powrócić, od dawna uważane za przeszłe do historii, w miarę jak nauka i technologia łączą się, aby napisać na nowo przyszłość różnorodności biologicznej.
Kredyty obrazowe: Emre Citak/Ideogram AI
